Downloadbaar materiaal en instructiefilmpjes

Inhoudstabel

Welkom op de Zomerscholen

  1. Opvolgboekje voor leerlingen van de Zomerschool
  2. Het belang van vrije tijd
  3. Wat is een kwalitatieve zomerschool
  4. Draaiboek
  5. Hulpmiddelen voor het maken van een begroting
  6. Webinars 2024

Leiding geven op de zomerschool

  1. Het coördineren van zomerschoolbegeleiders
  2. Samenstellen van een zomerteam
  3. Het ondersteunen van een zomerteam
  4. Groepsdynamica binnen het zomerteam
  5. Samenwerken als zomerteam
  6. Zomerteam motiveren en coachen
  7. Balans tussen kwaliteit bewaken van de zomerschool en coachen van de begeleiders
  8. 5 vragen en antwoorden over de organisatie en coördinatie

Leren en spelen

  1. Evenwicht vinden tussen spelen en leren
  2. Opdracht: bepaal de plaats van spelen en leren in jouw zomerschool
  3. Drie organisatievormen om een speel- en/of leeraanbod vorm te geven
  4. Hoe werkt leren?
  5. Vorm geven van een kwaliteitsvol speelaanbod
  6. Coöperatief leren
  7. Leerprikkels in je speelaanbod
  8. Taal
  9. Jouw rol in het speelaanbod

Samenwerken

  1. Samenwerken met partners
  2. Samenwerken met ouders

Opvolgboekje voor leerlingen van de Zomerschool

Met dit opvolgboekje kan je samen met de kinderen in je Zomerschool evalueren : ze maken een IK-rapport, er is ruimte om de doelen weer te geven, er wordt gepeild naar het welbevinden, tussentijdse evaluatie, er is oog voor samenwerking binnen de Zomerschool maar ook ruimte voor communicatie naar de ouders en de school.

Download het opvolgboekje

Het belang van vrije tijd

Een zomerschool inrichten tijdens de zomervakantie is een ander gegeven dan het organiseren van een klassieke schoolweek. De zomervakantie is in principe een periode van vrije tijd voor kinderen. In deze module bespreken we wat vrije tijd is en hoe je in jouw zomerschool het vrije tijdsgevoel van kinderen kan stimuleren. We staan stil bij de rol die spelen kan krijgen in de zomerschool om naar dit vrije tijdsgevoel te streven.
Denk, alvorens naar het onderstaand filmpje te kijken, na over de volgende vraag.
“Wat betekent vrije tijd voor jou persoonlijk?”

Wat is een kwalitatieve zomerschool

Wat zijn de ingrediënten voor een kwalitatieve zomerschool te organiseren?
Bekijk volgende video om de belangrijkste basiselementen te weten te komen?

Draaiboek

Voor zomerscholen Antwerpen werd een draaiboek ontworpen.

Download het draaiboek van 2024

Hulpmiddelen voor het maken van een begroting

Webinars

Webinar lancering zomerschoolaanbod

Leiding geven op de zomerschool

Het coördineren van zomerschoolbegeleiders

Het succes van de Zomerscholen hangt af van het engagement van de talloze begeleiders die eraan meewerken. Als men de mogelijke omstandigheden creëert dan kunnen begeleiders hun opdracht met hart en ziel kunnen vervullen. Om tot een doordacht beleid te komen, gaat men best planmatig te werk. In dit document vinden jullie aandachtspunten voor het coördineren van zomerschoolbegeleiders.

Downloads:

Samenstellen van een zomerteam

Een eerste stap als coördinator is het werven van zomerschoolbegeleiders om je team te kunnen samenstellen. Zomerschoolbegeleiders werven, hoe doe je dat? Els Nelen-Pauwels, coördinator van de zomerschool in Hove legt uit hoe ze dat in Hove aanpakken.

Het ondersteunen van een zomerteam

Een zomerteam ondersteunen vergt verschillende vaardigheden. Volgende video’s geven hierbij meer uitleg. Wat houdt dit allemaal in een zomerteam ondersteunen?

Het coachen van zomerschoolbegeleiders, hoe moet dat? Bekijk deze video om te weten hoe je de zomerschoolbegeleiders kan ondersteunen.

Groepsdynamica binnen het zomerteam

Nadat je zomerteam is samengesteld, ga je als coördinator aan de slag met een team van vrijwilligers. Als leider van dit team heb je een bijzondere rol. Het is immers aan jou om jouw team door een aantal ontwikkelingsfasen te begeleiden opdat het zou kunnen doorgroeien tot een ‘volwassen’ team dat optimaal kan presteren. Jouw leiderschapsstijl zal sterk bepalen welk ontwikkelingsniveau jouw team kan bereiken. Dominique Roos gaat dieper in op het thema “Groepsdynamica en Teamvorming”.

Samenwerken als zomerteam

Samenwerken als zomerteam zorgt voor betere kwaliteit van de zomerschool. In deze drie video’s licht Schoolmaker Lydwin toe hoe je als coördinator de samenwerking tussen de begeleiders op je zomerschool kan bevorderen.

Zomerteam motiveren en coachen

Als teamleider is het belangrijk om jouw team te kunnen coachen wanneer het geconfronteerd wordt met uitdagingen die het team niet zelf kan oplossen en/of individuele teamleden te helpen hun functioneren te verbeteren in het uitvoeren van hun opdracht. Dominique Roos gaat dieper in op het thema “Coaching en Motivatie”.

Balans tussen kwaliteit bewaken van de zomerschool en coachen van de begeleiders

Het coördineren van een zomerschool bestaat uit heel wat taken. De coördinator treed niet alleen op als coach waarbij de focus ligt op het persoonlijk (groei)proces van de zomerschoolbegeleiders, maar neemt ook de rol van kwaliteitsbewaker op. Hierbij dienen de missie en de visie als richtlijn en de kwaliteit van de zomerschool als uitgangspunt.

5 vragen en antwoorden over de organisatie en coördinatie

Karoline Vleeracker gaat in deze video in op vijf vaak gestelde vragen:

  • Waarom een zomerschool organiseren?
  • Hoe ziet een dag uit het leven van een zomerschool-coördinator eruit?
  • Wat zijn de uitdagingen bij de organisatie van een zomerschool?
  • Wat is de grootste voldoening bij de organisatie van een zomerschool?
  • Heb je nog concrete tips?

Zomerscholen, dat is leren & spelen

Evenwicht vinden tussen spelen en leren

Spelen en leren vinden elkaar in de zomerschool. Hoe deze twee zich tot elkaar verhouden, hangt af van de keuzes die je als zomerschool maakt in de organisatie van het speel- en/of leeraanbod.

Via onderstaande opdracht ontdekt je de mogelijkheden en laten we je nadenken over welke organisatievorm jou het meeste aanspreekt. Doe deze opdracht vooral ook met het volledige team van vrijwilligers. Op die manier komen jullie tot een gedragen visie en keuze.

Opdracht: bepaal de plaats van spelen en leren in jouw zomerschool

Er zijn verschillende manieren om naar spelen te kijken.

  • Je kan spelen zien als een middel: in dat geval gebruik je spelen als middel om een bepaald doel te bereiken (bv. leerdoelen bereiken, kinderen laten ontwikkelen, fysieke gezondheid stimuleren,…)
  • Je kan spelen zien als een doel op zich: in dat geval stimuleer je spelen om te spelen, spelen dient geen specifiek doel en is op zichzelf een waardevolle activiteit

Beide manieren om te kijken naar spelen zijn gelijkwaardig. Ze vertrekken echter vanuit een verschillende visie en hebben daarom effect op de organisatie van het aanbod in de zomerschool.
Beantwoord de volgende vragen en motiveer je antwoord. Deel je antwoord met anderen door onderaan de pagina een bericht achter te laten.

  • Welke rol neemt spelen volgens jou in binnen de zomerschool?
  • Zie je spelen eerder als middel of eerder als doel op zich? Of beiden?
  • Hoe vertaalt dit zich concreet in de organisatie van de zomerschool?

De visie van de zomerschool op spelen bepaalt op welke manier jullie de zomerschool zullen vormgeven.

organisatievormen om een speel- en/of leeraanbod vorm te geven
We onderscheiden drie organisatievormen om een speel- en/of leeraanbod vorm te geven. Voor iedere organisatievorm vind je in deze e-course een aparte module.

  • In de klas: jullie kiezen ervoor om een leeraanbod af te wisselen met een speel- of verrijkingsaanbod. Spelen en leren worden gezien als afzonderlijke activiteiten. Tijdens het speel- of verrijkingsaanbod kan spelen óf een doel op zich zijn, óf een middel om doelen te bereiken. In modules A kom je meer te weten!
  • Geïntegreerd aanbod: jullie kiezen ervoor om spelen en leren met elkaar te integreren waarbij spelen ingezet wordt als een middel om te leren. In modules B kom je meer te weten!
  • Speelaanbod met leerprikkels: jullie kiezen ervoor om een rijk speelaanbod te voorzien met spelen om te spelen als doel. Aan die speelaanbod worden leerprikkels toegevoegd. In module C kom je meer te weten!

Ongeacht de gekozen organisatievorm willen we je stimuleren om in de zomerschool voldoende ruimte te maken voor momenten van spelen om te spelen. Speelplezier is dan het enige doel. Deze momenten geven kinderen een gevoel van vrijheid en verhogen het vrije tijdsgevoel.

Hoe werkt leren?

De zomerscholen zijn gericht op kinderen die een leerachterstand oplopen een duwtje in de rug te geven. Om dit te doen is het nodig om te weten hoe leren en lesgeven het beste werkt.

In dit webinar worden in vogelvlucht een aantal effectieve pedagogisch-didactische bouwstenen aangehaald die zomerscholen kunnen helpen bij het maken van enkele inhoudelijke keuzes voor hun zomerschool.

Leerlingen verschillen onderling van elkaar als het aan komt op leren. Rekening houden met deze verschillen heet differentiatie. In deze video’s zie je waarom we zouden differentiëren en hoe we dat kunnen doen

Evalueren en leren zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar, ook op de zomerschool.

Tijdens een zomerschool wordt er aan verscheidene schoolse doelen gewerkt, maar hoe leg je een brug tussen wat de leerlingen leerden en het schooljaar? Hoe maak je hiervan een duurzaam verhaal? In deze instructiefilm staat Nele Adriaenssens stil bij de theorie over duurzame leerwinst boeken.

Vorm geven van een kwaliteitsvol speelaanbod

Wanneer jouw zomerschool kiest voor een klassiek leeraanbod in de klas, dan is er ruimte om aanvullend een speel- of verrijkingsaanbod te organiseren. In deze module kom je te weten hoe je een kwaliteitsvol speelaanbod kan vormgeven waarin ‘spelen om te spelen’ centraal staat. Het doel is een gevoel van vrije tijd, intens spelen en heel wat speelplezier!
In de volgende filmpjes kom je meer te weten over:

  • wat speelkansen zijn
  • wat het belang is van keuze en variatie in het speelaanbod
  • uit welke elementen een speelaanbod kan bestaan

Downloads:

Coöperatief leren

Waarom zouden we op zomerscholen coöperatieve werkvormen gebruiken?

Zes voorbeelden van coöperatieve werkvormen:

Genummerde hoofden

Legpuzzel

Binnen – buitencirkel

Vraag en ruil

Tweepraat

Denken, delen en uitwisselen

Leerprikkels in je speelaanbod

Een speelaanbod met leerprikkels is een kwaliteitsvolle manier om de algemene ontwikkeling en het welbevinden van kinderen te stimuleren, maar legt minder intensief de nadruk op het wegwerken van leerachterstanden.

Taal

In veel zomerscholen speelt taal een centrale rol.
Aan taal werken op jouw zomerschool? Hoe pak je dat zo efficiënt mogelijk aan tijdens die 10 boeiende dagen? Zomerscholen Vlaanderen contacteerde Katrien Jansegers van Kind en Taal die dit piekfijn uitlegt in deze video.

Leerlingen in een zomerschool zijn vaak kinderen en jongeren met een apart verhaal. Velen van hen hebben een moeilijk parcours afgelegd, hebben niet zelf de keuze gemaakt om aanwezig te zijn of dragen ervaringen van mislukking of verdriet mee. Deze leerlingen kunnen extra ondersteuning op socio-emotioneel vlak gebruiken. Anouk Vroemans geeft meer uitleg. Non-violent communication (verbindende communicatie) biedt mogelijkheden om echt in verbinding te gaan met deze kinderen en jongeren en hen te erkennen in hun ervaringen. Deze houding en taal draagt bij om vanuit gelijkwaardigheid te luisteren, grenzen te stellen en samen afspraken te maken en kan je als leraar op een zomerschool versterken om te luisteren naar wat deze kinderen en jongeren nodig hebben. Het model van verbindende communicatie biedt inspiratie om op een warme en rustige manier om te gaan met jongeren en kinderen die het moeilijk hebben, grenzen aftasten of uitdagend gedrag stellen.

Jouw rol in het speelaanbod

Een kwaliteitsvol speelaanbod is essentieel om kinderen een vrijetijdsgevoel en speelplezier te bezorgen. Maar ook als begeleider/coördinator speel je een essentiële rol. Jouw houding en beslissingen zijn doorslaggevend wat betreft de speelkansen die kinderen al dan niet krijgen.

Tegelijk ben je als begeleider ook poortwachter. In het volgende filmpje maken we je graag bewust van jouw rol als begeleider in toegankelijkheid van speelkansen voor kinderen.

Samenwerken met partners

Een zomerschool voorbereiden en organiseren doe je niet alleen. In verschillende fasen kan een samenwerking met partners zinvol zijn.

Partners kunnen ondersteunend zijn in:

  • De praktische voorbereiding van de zomerschool (bv. een partner met een geschikte locatie voor de zomerschool, een partner die materialen kan aanleveren, partners die zinvol zijn bij het werven van vrijwilligers,…)
  • De inhoudelijke voorbereiding van de zomerschool (bv. inhoudelijk experten op vlak van de gekozen focus, experten op vlak van speelaanbod,…)
  • De toeleiding van leerlingen naar de zomerschool (bv. school, CLB, OCMW…)
  • Een kwaliteitsvolle ondersteuning van leerlingen in de zomerschool (bv. moederscholen die informatie verschaffen over de beginsituatie van de leerlingen,…)
  • De vormgeving van het (verrijkings)aanbod in de zomerschool (bv. het plaatselijk museum, de uitleendienst van speelmaterialen, mensen met een bepaald beroep of expertise,…)

OPDRACHT: Breng je partners in kaart

Downloads:

Enkele tips voor de communicatie met partners:

  • Bespreek wie jouw vaste aanspreekpunt zal zijn bij de partner.
  • Bespreek op welke manier de communicatie kan verlopen: telefonisch, via mail, via (bestaande) overlegmomenten,…
  • Communiceer duidelijk over de focus, het doel en de doelgroep van de zomerschool en welke rol de partner kan spelen om hieraan bij te dragen.
  • Communiceer fragmentarisch en doelgericht. De partner moet enkel op de hoogte zijn van die zaken die voor de samenwerking relevant zijn.
  • Stel duidelijke verwachtingen en maak goede afspraken. Leg deze, indien nodig, vast in een samenwerkingsovereenkomst.
  • Geef partners voeling met hoe hun bijdrage van belang is geweest voor de kinderen tijdens de zomerschool (bv. via foto’s, quotes, een bedankje vanuit de kinderen,…).

Samenwerken met ouders

Waarom inzetten op ouderbetrokkenheid?

Spring naar de inhoud